به گزارش مشرق، مسابقات نظامی بین المللی ارتش‌ها از 6 تا 20 مردادماه در روسیه و چند کشور دیگر در رشته های مختلف برگزار شد و از نیروهای مسلح کشورمان نیز 382 نفر شرکت کننده در قالب 16 رشته در این مسابقات حضور داشتند.

در دومین بخش از گزارش بررسی عملکرد این نیروها در مسابقات امسال، به کارنامه یگان های اعزامی از ارتش جمهوری اسلامی ایران می پردازیم که در 7 رشته رقابت خدمه تانک با نام بیاتلون تانک (Tank Biathlon)، رقابت تیم های حفاظت ش.م..ه (شیمیایی- میکروبی- هسته ای) با نام محیط امن (Safe Environment)، رشته جوخه هوابرد (Airborne Platoon)، رقابت نیروهای ویژه در محیط کوهستان با نام حلقه البروس (Elbrus Ring)، مسابقات غواصی عمق (Depth)، رقابت خدمه هواپیماهای بدون سرنشین موسوم به شکار شاهین (Falcon Hunting)، رقابت خدمه شناورهای رزمی با نام جام دریا (Sea Cup) شرکت کردند.

* بیاتلون تانک، رشته ای در صدر مسابقات

 رشته بیاتلون تانک یا رقابت خدمه تانک ها پیش زمینه مسابقات ارتش ها بود و پس از آنکه مسابقات بین المللی ارتش با عنوان و چهارچوب مشخصی برگزار شد نیز رقابت اصلی در این مسابقات که بیشترین شرکت کننده را داشت همین مسابقه تانک ها بود.

اما چرا این رقابت ها «بیاتلون» نامگذاری شد؟

بیاتلون یا رشته ورزشی دوگانه شامل اسکی و تیراندازی است. در این رشته در ضمن عبور از مسیر مشخص با اسکی، رقابت در تیراندازی نیز صورت می‌گیرد.

شکل مسابقات خدمه تانک نیز به چنین رشته ای شباهت دارد. به این صورت که تانک ضمن عبور از یک مسیر و موانع مشخص، عمل تیراندازی به اهداف را نیز انجام می‌دهد. برای همین، این رقابت تانک را «بیاتلون» نامیده اند.

رشته ورزشی دوگانه یا بیاتلون شامل اسکی و تیراندازی ورزشی

 مسابقات بیاتلون تانک امسال بنا بر اعلام رسمی پیش از رقابت‌ها، قرار بود با حضور 23 تیم از کشورهای مختلف برگزار شود اما در نهایت با انصراف یکی از کشورها، نتیجه رقابت برای 22 کشور به ثبت رسید.

بیاتلون تانک امسال نیز از نظر تعداد تیم های شرکت کننده و سطح رقابت، برترین رشته در مسابقات ارتش ها بود و بیشترین تعداد شرکت کننده را داشت.

از ایران نیز تیمی از ارتش در این رشته حضور داشت که این تیم از بین قرارگاه جنوب شرق و یگان های سرزمینی، طی مسابقات داخلی انتخاب و با پشتیبانی تیمی از تکنسین های تعمیر و پشتیبانی زرهی ارتش به مسابقات روسیه اعزام شدند. رقابت ها در این رشته در آلابینو (Alabino) در منطقه مسکو برگزار شد.

جناب سرهنگ بابک جلائیان علیزاده در جریان قرعه کشی رقابت های بیاتلون تانک

تعداد نفرات حاضر از هر کشور در این رشته به شکل استاندارد 21 نفر است که از این تعداد یک نفر به عنوان مسئول و سرتیم، دو نفر به عنوان مربی و هدایتگر، 6 نفر تکنسین فنی برای پشتیبانی از تانک ها و 12 نفر خدمه تانک در چهار تیم مجزا حضور دارند.

هر کشور دارای چهار تیم از خدمه (سه تیم حاضر در رقابت و تیم چهارم به عنوان رزرو) بوده و هر تیم خدمه نیز شامل سه نفر توپچی، فرمانده و راننده تانک است.

رقابت خدمه تانک در سه مرحله انجام شد که مرحله نخست انفرادی و مراحل دوم و سوم امدادی یا تیمی بود.

در مرحله نخست، سه تیم خدمه از هر کشور به صورت جداگانه با تیم های دیگر کشورها رقابت کرده و ثبت رکورد می کنند. در این مرحله تمامی کشورها حضور داشتند و مرحله نخست نیز در قالب گروه های سه یا چهار کشوری برگزار شد.

در مرحله بعدی که مرحله دوم امدادی یا تیمی است، سه تیم از هر کشور در یک روز رقابتی امدادی انجام دادند. رقابت در تعریف امدادی به این معنی است که در صورتی که تیم اول کشور از خط پایان بگذرد، تیم دوم خدمه آن کشور باید رقابت را آغاز کند و هر چه زمان تیم اول بهتر باشد، تیم دوم و سوم امکان آغاز سریع تر رقابت را دارند و در نهایت مجموع زمان بهتری را ثبت می کنند.

در مرحله دوم که در واقع مرحله نیمه نهایی است تنها 12 کشور که مجموع زمانی تیم های آن ها بهتر از مابقی بوده امکان رقابت در سه گروه را دارند.

در نهایت چهار تیم برتر از مرحله نیمه نهایی به مرحله نهایی یا فینال راه یافتند که مرحله سوم مسابقات بیاتلون تانک محسوب می شود.

در مرحله سوم و در جریان یک مسابقه امدادی، کشوری که مجموع زمانی سه تیم آن بهتر باشد به عنوان قهرمان این رشته معرفی شده و کشورهای دیگر نیز براساس مجموع زمانی که کسب کرده اند در رتبه های دوم تا دوازدهم قرار می گیرند.

میدان رقابت در بیاتلون تانک، مسیری چند کیلومتری است که از موانع و عوارض مختلف و نقاطی به عنوان موضع آتش جهت اجرای آتش بر روی طیفی از اهداف تشکیل شده است.

در این میدان دو قابلیت مهم خدمه تانک به چالش کشیده می شود. قابلیت نخست (که به راننده تانک مرتبط است) هدایت صحیح تانک از میان عوارض و موانع است و هرگونه آسیب به تانک در این مرحله موجب از بین رفتن صلاحیت تیم برای ادامه رقابت می شود.

موانع و عوارضی که در میدان بیاتلون تانک تعبیه شده شامل مسیر زیگزاگ، گدار آب، تپه (شیب مثبت و منفی) ، خندق ضد تانک، عوارض شانه ای، شبیه ساز میدان مین، پل شنی رو، پله گام عمودی، مسیر شیب جانبی به راست و چپ و... است.

میدان بیاتلون تانک. شماره های 3/4/12/13 مواضع اجرای آتش هستند و مابقی شماره ها موانع و عوارض میدان

یکی از موانع چالش برانگیز برای راننده تانک در این مسیر، عبور از خندق ضدتانک است که هرگونه اشتباه در هدایت تانک در داخل خندق و برخورد با دیواره ها موجب حذف از رقابت خواهد بود کما اینکه برخی تیم ها دقیقا بر اثر همین اشتباه از رقابت ها کنار رفتند.

هرکدام از موانع و عوارض تعبیه شده در مسیر رقابت بخشی از مهارت های هدایت تانک توسط راننده را می‌آزماید. به عنوان نمونه در عبور تانک از گدار آب به جهت عمق آب و عدم استفاده از تجهیزات عمق پیمایی در تانک، برای اینکه پیشرانه تانک با ورود آب متوقف نشود، اعمال گاز بدون وقفه بر پیشرانه و حرکت بدون توقف در آب از الزامات است در غیر این صورت تانک در میانه گدار آب خاموش خواهد شد.

لحظه پیش از ورود تانک به گدار آب در جریان رقابت های بیاتلون

عبور از خندق ضد تانک. هر گونه اشتباه در هدایت تانک در این بخش ممکن است موجب حذف از رقابت شود

چالش دیگر در میدان بیاتلون تانک برای فرمانده تانک و توپچی تانک است. این چالش شامل هدف قرار دادن طیفی از اهداف در فواصل مختلف بوسیله توپ و تیربارهای تانک است که یکی از آن ها (تیربار نصب شده بر دریچه فرمانده) در اختیار فرمانده قرار دارد.

در رقابت های تانک، اهداف مختلفی شبیه سازی شده اند از جمله هدف تانک با 2.37 متر ارتفاع و 3.42 متر عرض که در فاصله 1600 تا 1800 متری قرار گرفته و دورترین هدف رقابت است که می بایست با استفاده از توپ 125 میلیمتری هدف قرار گیرد.

هدف دیگر، شبیه ساز نفر آر پی جی به دست است که در فاصله 600 الی 800 متری قرار داده شده و باید با به بکارگیری تیربار تانک با آن مقابله کرد.

لحظه پیش از اجرای آتش بر روی هدف شبیه ساز تانک در جریان مسابقات بیاتلون تانک

یکی از سیبل های بیاتلون تانک از نمای نزدیک (هدف شبیه ساز تانک)

سومین هدف، شبیه ساز بالگرد است که در ارتفاع 12 متری از سطح زمین قرار گرفته و با ارتفاع 3.2 متر و عرض 3.8 متر در فاصله 800 الی 1000 متری از موضع آتش تانک ها نصب می‌شود.

و نهایتا چهارمین هدف، شبیه ساز پرتابگر موشک ضدتانک و خدمه آن است که در فاصله 800 الی 1000 متری قرار می‌گیرد.

هر چهار هدف مورد اشاره در حقیقت چهار سیبل در ابعاد مختلف هستند که در فواصل متفاوتی قرار داده شده اند و به طور کلی موانعی که می بایست توسط توپچی و فرمانده مورد اصابت قرار داده شوند در فواصل 600 الی 1800 متری از موضع آتش تانک قرار دارند.

در طول رقابت، پنج هدف از چهار نوع عنوان شده برای هر تانک قرار داده می شود و مقابله با اهداف نیز در  دو حالت ایستا و در حال حرکت صورت می گیرد ضمن اینکه مقادیر مهماتی که در اختیار خدمه قرار می‌گیرد نیز محدود است.

در «بیاتلون تانک» جهت سنجش عملکرد هر تیم یا خدمه تانک ها دو مولفه اصلی وجود دارد، یکی مدت زمانی که برای انجام رقابت در میدان ثبت می‌کنند و دیگری تعداد اهدافی که با موفقیت مورد اصابت قرار می‌دهند. البته مولفه های دیگری نیز وجود دارد از جمله مهارت راننده در عبور از موانع میدانی و...

تجهیزات استانداردی که در اختیار نمایندگان کشورها در رقابت های تانک قرار می‌گیرد شامل 4 دستگاه تانک T-72B3 برای هر کشور است که سه دستگاه جهت رقابت و یک دستگاه به عنوان تانک رزرو هستند.

در رقابت های امسال، کشور میزبان (روسیه) بیش از 90 دستگاه تانک تی 72 را برای مسابقه آماده کرده بود. به جز تیم های چین که با تانک Type 96B ساخت خودشان حضور داشتند و تیم بلاروس که با تانک تی 72 مورد استفاده خود شرکت کردند مابقی تیم ها از تانک های T-72B3 روسی در مسابقات بهره گرفتند.

در سال گذشته تیم هند با تانک تی 90 حضور یافت که به جهت مشکلات فنی تانک و ضعف کاربری نتیجه‌ای نگرفت و در نهایت این کشور نیز در مسابقات امسال از تانک تی 72 روسیه استفاده کرد.

در جریان تحویل تانک های T-72B3 به تیم ها از سوی میزبان (روسیه)

تانک T-72B3 در حقیقت استاندارد ارتقایی بر روی تانک های T-72B روسی است که از میراث های زرهی شوروی سابق هستند. این تانک در بخش های مختلفی از جمله در سیستم کنترل آتش، حفاظت زرهی و پیشرانه به روزرسانی شده و در حال حاضر استاندارد ارتقای فراگیر برای تانک های تی 72 روسی همان استاندارد B3 است.

در کشورما نیز صرف نظر از ارتقای تانک «کرار»، بهترین نمونه پایه ای از تانک تی 72 که جمهوری اسلامی ایران در اختیار دارد مدل T-72S است که در بخش هایی از جمله در سیستم های نظارتی و کنترل آتش با تانک های روسی T-72B3 تفاوت هایی داشته و البته در سطح پایین تری نسبت به نمونه روسی قرار می‌گیرد.

تیم ایران از دو دوره پیشین بیاتلون تانک با این مدل آشنایی یافته و امکان کاربری موثر آن را دارد.

تانک‌های حاضر در رقابت بیاتلون تانک -از جمله تانک های تی 72 که تیم بلاروس در اختیار دارد- از جهت قابلیت ها در یک سطح هستند و تنها تفاوت را باید در تانک های Type 96B چینی دید که از نسبت بهتر قدرت موتور به وزن تانک از تحرک بهتری نسبت به تانک تی 72 برخوردارند مسئله ای که میتواند در طی مسیر مسابقه برای چینی ها مزیتی البته محدود ایجاد کند.البته تانک های چینی Type 96B از دیگر جهات از جمله سیستم کنترل آتش و دقت آتش با تانک های T-72B3 روسیه قابل مقایسه هستند و در این زمینه تفاوت عملکردی قابل توجهی ندارند.

تانک Type 96B تیم چین در مسابقات امسال بیاتلون تانک

تانک های تی 72 که میزبان مسابقه در اختیار کشورها قرار میدهد به صورت کلی  از جهات فنی بررسی شده اند اما در نهایت، بررسی دقیق تانک ها از جهت صحت عملکرد فنی سیستم ها و زیرسیستم های مختلف و مواردی همچون تنظیم و کالیبره کردن سیستم های نظارتی، صفر کردن توپ و تنظیم زاویه لوله با خط هدفگیری و مواردی از این دست، کارهایی هستند که می‌بایست توسط تکنسین های فنی هر کشور صورت گیرند و به همین دلیل تیم فنی و نگهداری نیز همراه تیم های خدمه کشورها به مسابقات تانک اعزام می‌شود.

لازم به ذکر است که با بررسی های انجام شده توسط تیم فنی ایران، تانک های تحویلی از سوی میزبان وضعیت فنی چندان قابل قبولی نداشتند و بعضا نیازمند تعویض بودند.

رشد گیاه در حلقه برجک تانک! مشخص نیست تانک های تحویل چه مدت بدون استفاده بوده اند

بررسی وضعیت فنی تانک توسط تیم ایران پس از تحویل تانک ها از سوی میزبان

در مسابقات تانک امسال، تیم ایران در دور نخست انفرادی با تیم های صربستان و روسیه هم گروه بود. در جریان سه دور رقابت تیم های اول، دوم و سوم ایران در دور نخست، تیم خدمه اول ایران به رتبه سوم گروهی دست یافت و پس از روسیه و صربستان قرار گرفت.

در دور دوم نیز تیم دوم خدمه تانک ایران نتیجه ای مشابه کسب کردند و در مرتبه سوم گروهی قرار گرفتند اما در دور سوم که تیم خدمه سوم ایران به رقابت پرداخت، در نهایت رتبه گروهی ارتقا یافته و ایران به رده دوم گروهی و بالاتر از صربستان رسید.

نهایتا حاصل تلاش سه تیم خدمه ایرانی کسب مجموع زمانی یک ساعت و هفده دقیقه و شانزده ثانیه بود که ایران را در مرحله نخست انفرادی رقابت ها در جایگاه هشتم قرار داد و مجوز حضور در مرحله دوم نیمه نهایی را به ارمغان آورد.

در مرحله نخست بیاتلون تانک تیم های اول تا سوم ایران به ترتیب 4 هدف از پنج هدف، سه هدف از پنج هدف و چهار هدف از پنج هدف را مورد اصابت قرار دادند و در این زمینه نرخ اصابت بالاتری نسبت به دوره های گذشته به ثبت رساندند.

تانک T-72B3 تیم ایران در جریان مسابقه

آماده سازی تانک تیم ایران پیش از شروع رقابت

در مرحله دوم امدادی که درواقع مرحله نیمه نهایی محسوب می‌شود، تیم ایران با تیم هایی از کشورهای چین و آذربایجان برای کسب جایگاه برتر گروه به رقابت پرداخت. (تیم قرقیزستان نیز در این گروه قرار داشت که با انصراف از رقابت خارج شد)

حاصل کار سه تیم خدمه تانک ایرانی، کسب مجموع زمانی 2 ساعت و 23 دقیقه و 25 ثانیه بود که در مرحله نیمه نهایی پس از کشورهای روسیه، قزاقستان، بلاروس، چین، آذربایجان، هندوستان، مغولستان و ونزوئلا تیم تانک کشورمان در رتبه نهم جدول قرار گرفت و از حضور در مرحله نهایی یا فینال رقابت ها بازماند. (در مرحله نهایی، تنها 4 کشور که بهترین زمان را کسب کردند مجوز حضور داشتند.)

نتیجه دور نیمه نهایی بیاتلون تانک

در نهایت چهار تیم روسیه، بلاروس، قزاقستان و چین که فینالیست های دوره قبلی بیاتلون تانک نیز بودند مجددا در رقابت های امسال هم به مرحله نهایی راه یافتند و روسیه به مقام قهرمانی رسید.

ایران در حالی در جایگاه 9 جدول رده بندی قرار گرفت که با آخرین تیم راه یافته به مرحله نهایی که تیم کشور چین بود در حدود 37 دقیقه فاصله زمانی داشت.

در اولین دوره حضور ایران در رشته بیاتلون تانک از مسابقات بین المللی ارتش، از بین 17 کشور حاضر در رقابت ها، تیم ایران به جایگاه 12 رسید، سال گذشته که دور دوم حضور تیمی از کشورمان در این رقابت ها بود با کاهش زمان اتمام رقابت از 2 ساعت و 58 دقیقه به 2 ساعت و 12 دقیقه جایگاه ایران در بین 19 کشور حاضر در رقابت های بیاتلون تانک به هفتم کاهش یافت اما در سال جاری که تعداد کشورها به 22 کشور (23 کشور با یک انصراف) رسید در نهایت رتبه ایران سیر نزولی گرفت و روند رشد سال گذشته را تکرار نکرد.

البته نمی‌شد تیم هایی که امسال به رقابت اضافه شدند را تیم های شاخصی دانست و رقبای اصلی همچنان همان تیم های برتر سال های گذشته (مثل روسیه، چین، بلاروس و...) بودند.

در سال گذشته تیم هندوستان به دلیل مشکلات فنی تانک های تی 90 از رقابت بازماند و در جایگاه پایین تری نسبت به ما قرار گرفت اما در رقابت های امسال، اشتباهات گذشته را جبران کرده و در جایگاه ششم جدول نشست. این مسئله نشان می‌دهد که حذف یک تیم به دلیل مشکلات فنی تانک یا اشتباهات کاربری می‌تواند برای تیم های دیگر موثر باشد و نتیجه رقابت تنها حاصل عملکرد یک تیم نیست و عوامل موثر دیگری نیز دارد.

مشکلات فنی تانک ها به عنوان یک عامل اثر گذار مطرح است. در این دوره از رقابت های بیاتلون تانک، تیم ایران در مرحله نیمه نهایی زمان نسبتا مناسبی کسب کرد که احتمال قابل توجهی برای موفقیت در راهیابی به مرحله نهایی داشت اما در نهایت یک عامل فنی باعث ناکامی تیم ما در حضور در مرحله نهایی رقابت ها شد و آن، چرخش ناگهانی و غیر مجاز برجک تانک در جریان رقابت تیم سوم ایران در مرحله نیمه نهایی که به دلیل بروز مشکل فنی در تانک رخ داد و باعث شد تیم سوم ایران به یک دور تنبیهی فرستاده شود و همین مسئله مدت زمان زیادی به مجموع زمانی تیم های ما اضافه کرد.

نتیجه یک نقص فنی و گردش برجک در نهایت آن شد که نه تنها ما را از حضور در رقابت مرحله نهایی بازداشت بلکه در جایگاهی پایین تر از آنچه انتظار می‌رفت قرار داد.

البته مشکلات فنی به وجود آمده برای تانک های تیم ایران گسترده تر از گردش ناگهانی برجک به دلیل نقص ناشی از ورود آب به داخل تانک بود از جمله بروز اشکال در عملکرد بیسیم و حافظه سیستم بارگذاری خودکار.

این موارد هر یک به شکلی موجب بروز مشکل در روند رقابت می‌شدند. بخشی از مسائل و مشکلات با ورود تیم فنی به مسئله قابل رفع هستند اما در مواردی لازم است که ادوات تعویض شده و تانک جدیدی از میزبان رقابت درخواست شود. در خصوص تیم ایران چنانچه مشکلات غیر قابل رفع بودند می‌بایست این اقدام صورت می‌گرفت.

لحظه گردش نابهنگام برجک تانک تیم ایران به دلیل مشکلات فنی که منجر به جریمه و یک دور اضافه شد

تانک ها از جمله ادواتی هستند که برای کار در شرایط سخت طراحی و ساخته می‌شوند اما این شرایط سخت نیز در نهایت دارای محدودیت ها و سطح مشخصی است.

یک تانک در طول نبرد ممکن است تنها یک مرتبه از مانع آبی عبور کند یا سیستم تعلیق آن در مسافت مشخصی صرفا برای یک مرتبه تحت فشار قرار بگیرد اما در جریان مرحله امدادی بیاتلون تانک، هر کدام از تانک ها می‌بایست سه مرتبه از تمامی موانع و عوارض میدان عبور کنند که همین مسئله فشار قابل ملاحظه ای به اجزای آن ها وارد کرده و احتمال بروز مشکلات فنی را به وجود می آورد. در نهایت مشکلات فنی نیز عاملی بازدارنده برای موفقیت در رقابت هستند.

در رشته بیاتلون تانک به جز مقام های برتر که علاوه بر مدال و جام، جوایز مشخصی نیز دریافت می‌کنند، در موارد جنبی مختلف نیز جوایزی به بهترین توپچی ها، بهترین مربیان یا بهترین اعضای فنی کشورها در مسابقات  اهدا می‌شود و به پیشرفت تیم ها نیز معمولا جوایزی تشویقی تعلق می‌گیرد.

در مسابقات امسال نیز تیم ایران در بخش های مختلفی جوایز و نشان افتخار دریافت کرد از جمله سرگرد زرهی جواد کامرانی نژاد سیرجانی و استوار یکم سعید دادور از تیم فنی، به دلیل مهارت در تنظیم و هم محوری تسلیحات تانک، جناب سرهنگ بابک جلاییان علیزاده به عنوان مربی نمونه از میان مربیان کشورها، ستوان دوم محمد اسکندری و ستوان سوم رسول شرفی، به عنوان توپچی های نمونه و در نهایت ستوان سوم محمد قنبری نسب، به عنوان فرمانده نمونه و برتر، معرفی و نشان افتخار و شایستگی دریافت کردند.

سرگرد زرهی جواد کامرانی نژاد سیرجانی و استوار یکم سعید دادور تیم فنی برجک و تسلیحات ایران و مدال هایی که دریافت کردند

در جمع بندی عملکرد تیم ارتش در مسابقات بیاتلون تانک می‌توان گفت که عوامل مختلفی در کسب نتیجه موثر هستند از سطح برگزاری رقابت ها و کشورهای حاضر تا مواردی همچون آشنایی و تجربه قبلی در رقابت، تمرین پیش از مسابقات، بروز یا عدم بروز مشکلات فنی در ادوات و...

برخی از این عوامل از جمله سطح آموزش، میزان تمرینات میدانی و آمادگی خدمه، وجود میادین مشابه سازی شده جهت تمرین پیش از مسابقات اصلی و انجام یک رقابت اصولی و دقیق جهت تعیین بهترین تیم ها با بهره گیری از کلیت ظرفیت زرهی ارتش (و ایضا سپاه) در مناطق مختلف کشور به پیش از مسابقه و مباحث داخلی مرتبط است.

تمرینات پیش از مسابقه تیم ایران در آلابینو روسیه

ایران از تجربه کافی برای حضور در رشته بیاتلون تانک برخوردار است، رقابت های داخلی برگزار شده و تیم منتخب اعزام شده و در کنار آن مواردی از جمله ساخت میدان تمرین مشابه میدان مسابقه نیز محقق شده است.

چندی پیش اولین میدان مسابقات تخصصی زرهی کشور نیز در خرامه که توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ساخته شده، به صورت رسمی و با حضور اصحاب رسانه افتتاح شد.

در این میدان که با نام «میدان مسابقات تخصصی زرهی شهید قاسم عصاری» شناخته می‌شود 12 آیتم از جمله انواع عوارض و موانعی که در میدان بیاتلون تانک وجود دارد شبیه سازی شده است.

علاوه بر این، میدانی در مقیاس کوچکتر نیز توسط ارتش در حال ساخت است که زیر ساخت تمرین و آماده سازی برای حضور در رقابت های بیاتلون تانک را بهبود می‌بخشد.

در جریان افتتاح اولین میدان مسابقات تخصصی زرهی کشور در خرامه

استفاده از تجربیات بیاتلون تانک به منظور افزایش سطح آمادگی خدمه تانک در سراسر یگان های سرزمینی از جمله مواردی است که می‌توان آن را مد نظر قرار داد.

انجام تمرینات متداول میدانی با در نظر گرفتن بخشی از ویژگی ها و شرایط بیاتلون تانک از جمله موانع و عوارض آن می‌تواند در بهبود سطح آمادگی رزمی پرسنل و خدمه زرهی ما موثر باشد. تمرین در میدانی مشابه میدان بیاتلون تانک می‌تواند در سطح هدایت تانک توسط راننده و توانایی توپچی در مقابله با اهداف اثربخش باشد به خصوص اگر در تمرینات، مولفه زمان هم مد نظر قرار گیرد و از نظر کسب جایگاه زمانی خدمه تحت فشار باشند.

در میدان مسابقه ای که در داخل کشور ساخته شده ، موانعی مشابه موانع میدانی رقابت های روسیه در نظر گرفته شده است. امید که با این حرکت مثبت و رو به جلو، تیم های زرهی کشور در رقابت های بیاتلون امسال نتایج بهتری کسب کنند.

برای خدمه زرهی هیچ چیز بهتر از تجربه میدانی نیست و هرچه میزان این تجربه بیشتر باشد و حضور در میدان تمرین بالاتر رود، در نهایت نتیجه بهتری کسب خواهد شد و سطح آمادگی بیشتری به وجود می آید.

یک بخش از آموزش زرهی، مفاهیم و علومی است که بر روی کاغذ تدریس شده اما بخش مهمتر موارد تجربی است در میدان حاصل می‌شود.

ما نباید به مسابقات تانک به چشم یک رقابت نظامی صرف نگاه کنیم و تمرینات آماده سازی را صرفا به حضور در رقابت محدود سازیم. آماده سازی برای بیاتلون تانک می‌تواند یک الگوی مناسب برای تمرین های روتین در واحد های زرهی کشور باشد صرف نظر از اینکه در رقابتی حضور یابند یا نه.

هر یگان زرهی در کشور باید میدانی مجهز همچون میدان رقابت های بیاتلون تانک داشته باشد تا به صورت مداوم مهارت های مختلف خدمه به چالش کشیده شود. حتی می‌توان به میادین پیچیده تر و سخت‌تری نیز اندیشید که سطح تمرین را از رقابت های بیاتلون یک پله بالاتر ببرند.

* جوخه هوابرد، رقابتی جانانه و نفس‌گیر

مسابقه جوخه هوابرد (Airborne Platoon) همانگونه که از نامش پیداست رقابت بین یگان‌های هوابرد است و از رشته های دشوار و خاص مسابقات بین المللی ارتش محسوب می‌شود که مراحل و آیتم های چالش برانگیزی دارد.

مراحل و آیتم های این رشته عمدتا حول توانمندی های یگان های هوابرد روسیه طراحی شده و در برخی مراحل شامل به کارگیری خودروهای رزمی هوابرد است. از این جهت، تیم هایی که به مسابقات اعزام می‌شوند منطقا باید از یگان های هوابرد مجهز به خودروهای رزمی هوابرد باشند.

تیم اعزامی کشورمان در این رشته، ترکیبی از تیپ 55 هوابرد شیراز به فرماندهی امیر سرتیپ دوم ذبیح‌الله بهمن زیاری و تعدادی از افسران جوان زرهی ارتش بود.

همراهی خدمه زرهی در حقیقت برای پر کردن کمبود تیم ایران در حوزه خدمه ادوات هوابرد صورت گرفت. از آنجایی که تیپ 55 فاقد خودروی رزمی پیاده نظام هوابرد است و برخی از مراحل مسابقات شامل کاربری خودروی رزمی هوابرد و نفربرهای زرهی نیز می‌شود، لازم بود که تیمی از زرهی ارتش نیز تیپ 55 را همراهی کند تا تیم ایران در این رقابت تکمیل شود.

امیر سرتیپ دوم ذبیح‌الله بهمن زیاری فرمانده تیپ 55 هوابرد

این رشته از جمله رشته هایی از مسابقات ارتش ها است که در آن تجربه حضور داریم و امسال اولین دوره ای نیست که در آن به رقابت پرداختیم.

در رقابت های امسال این رشته کشورهای روسیه، چین، بلاروس، ایران، الجزایر، پاکستان، ونزوئلا، سودان، مراکش و آفریقای جنوبی حضور داشتند.

در رقابت جوخه هوابرد اعضای هر تیم حداکثر شامل 42 نفر هستند که از این تعداد 21 نفر در قالب سه جوخه یا گروه هوابرد، یک جوخه 7 نفره به عنوان جوخه رزرو و 13 نفر شامل سرگروه، نفرات پشتیبانی و... حضور دارند.

در میان نفرات هر کشور می‌بایست تعدادی از افراد به عنوان فرمانده، راننده و توپچی خودروی هوابرد یا نفربر زرهی حضور داشته باشند تا در مراحلی که با استفاده از ادوات برگزار می‌شود، به رقابت بپردازند.

رقابت جوخه هوابرد دارای دو جنبه فردی و جمعی است.در بخش فردی مواردی از جمله مهارت های کار با سلاح های انفرادی، کاربری خودروهای رزمی/زرهی، توانایی های جسمانی، توانایی های خاص رزمی از جمله پرش با چتر و فرود دقیق و... قرار دارد که در جریان رقابت به چالش کشیده می‌شود و در بخش جمعی نیز مواردی همچون هماهنگی و توانایی کار تیمی سنجیده می‌شود.

در رشته جوخه هوابرد، سه دسته تجهیزات در اختیار تیم ها قرار می‌گیرد. دسته نخست در حوزه سلاح های انفرادی از جمله تیربار سبک  RPKS-74(نسخه هوابرد تیربار کالیبر 5.45x39 میلیمتری RPK-74)، سلاح هجومی AK-74M یا مدل هوابرد AKS-74 و راکت انداز دوش پرتاب آر پی جی . دسته دوم ادوات در دو کلاس شنی دار و چرخ دار هستند که خودروی رزمی پیاده نظام هوابرد BMD-2 و نفربرهای زرهی BTR-80/82 را شامل می‌شود و دسته سوم تجهیزاتی که در اختیار تیم ها قرار می‌گیرد دو مدل چتر است که اولین آن سیستم چتر ضربتی D-10 و دومین مورد سیستم چتر عملیات ویژه Arbalet (به معنای کمان زنبورکی) است.

خودروی رزمی پیاده نظام هوابرد BMD-2 نسل دوم خودروهای رزمی هوابرد روسی است که در زمان شوروی سابق طراحی و تولید شد و در اواسط دهه هشتاد میلادی به صورت عملیاتی مورد استفاده قرار گرفت.

این خودرو را می‌توان نمونه هوابرد و کوچک شده خودروی رزمی پیاده نظام BMP-2 دانست که از جهات مختلفی به آن شباهت دارد و از سطح کاربری تقریبا یکسانی با آن برخوردار است.

این خودروی رزمی دارای یک قبضه توپ 30 میلیمتری و سه قبضه تیربار 7.62 است که دو قبضه از آن ها در کناره‌های جلویی شاسی خودرو قرار گرفته‌اند. توپ 30 میلیمتری و یک قبضه تیربار 7.62 میلیمتری هم محور آن در اختیار توپچی قرار دارند و دو تیربار دیگر توسط سرنشینان مورد استفاده قرار می‌گیرند.

خودروی رزمی هوابرد BMD-2

 خودروی رزمی BMD-2 از قابلیت نصب پرتابگر و شلیک موشک های هدایت شونده ضد زره فاگوت،کنکورس و کنکورس ام نیز برخوردار است که امکان مقابله با ادوات زرهی سنگین دشمن نظیر تانک ها را برای آن فراهم می‌کند.

هدف از ارائه این خودروی رزمی برای یگان‌های هوابرد شوروی/روسیه حمل و پشتیبانی آتش از پیاده نظام هوابرد است. تا امروز چهار نسل از خودروهای رزمی هوابرد BMD ارائه شده اما در نهایت تنها نسل دوم آن در مسابقات جوخه هوابرد به کار گرفته می‌شود. این مسئله تا حد زیادی به دلیل شباهت کاربری و قابلیت های این خودرو با نمونه BMP-2 است.

ادوات دیگری که در این مسابقات در اختیار تیم ها قرار گرفت نفربرهای زرهی چرخ دار سری BTR در دو مدل BTR-80 و BTR-82 بود.

دو نفربر مورد اشاره در حقیقت نسل های بعدی و جدیدتر نفربر BTR-60 هستند؛ نفربری که در دهه پنجاه میلادی ارائه شد و ارتش ایران نیز آن را از زمان رژیم گذشته در اختیار دارد.

نفربرهای BTR-80 و BTR-82 در حقیقت نمونه هایی هستند که در مولفه های تحرک، قدرت آتش و حفاظت نسبت به مدل های منسوخی همچون BTR-60/70 ارتقا یافته اند. در مدل BTR-82 برجکی مجهز به توپ 30 میلیمتری اضافه شده و امکان استفاده از نفربر در قالب یک خودروی رزمی نیز وجود دارد.

نفربر BTR-82

در رقابت‌های سال‌های گذشته جوخه هوابرد به شرکت کنندگانی که امکان استفاده از خودروی رزمی هوابرد BMD-2 را نداشتند، خودروی رزمی BMP-2 تحویل می‌شد. از جمله این تیم ها، تیم ایران بود که در دوره‌های گذشته با این خودرو در رقابت شرکت کرد اما در رقابت‌های امسال به جز خودروی رزمی هوابرد BMD-2 تنها نفربرهای BTR در اختیار تیم ها قرار داده شد.

البته همچون رقابت سال های گذشته، امسال نیز تیم چین با خودروی رزمی هوابرد خود که ZBD-03  نام دارد در رقابت حضور داشت. این خودرو را از نظر قابلیت‌های کلی می‌توان مشابهی برای BMD-2 روسی دانست.

لازم به ذکر است که در رشته جوخه هوابرد تنها دو کشور چین و روسیه هستند که واحدهای هوابرد مجهز به خودروهای رزمی پیاده نظام هوابرد دارند و این مسئله برای آن ها در بخش هایی از مسابقات که در آن کار با خودروهای زره پوش هوابرد صورت می‌گیرد یک مزیت محسوب می‌شود. دو کشور مذکور مجهزترین یگان های هوابرد در میان شرکت کنندگان رقابت را دارند.

خودروی رزمی هوابرد ZBD-03 تیم چین در جریان رقابت های هوابرد

رشته جوخه هوابرد دارای چهار مرحله است که هر یک از مراحل دارای بخش ها و آیتم هایی هستند.

مراحل رقابت شامل فرود جمعی با چتر، جستجوی محموله در محل فرود و پیاده روی 10 کیلومتری، رقابت انفرادی در مسیر دایره ای 5.1 کیلومتری  توسط خودروهای رزمی/زرهی و کسب رتبه های زمانی، طی مسافت 10.5 کیلومتری و شلیک با سلاح های انفرادی در چند موضع متفاوت با ثبت نتیجه زمانی برای تیم و عملکرد نفرات در هدف قراردادن سیبل ها، بخش دوم به کارگیری خودروهای رزمی در قالب مسابقه سرعت در طی مسیری 5.1 کیلومتری شامل عبور از موانع و عوارض مختلف، حرکت در مسیری 3.2 کیلومتری توسط نفرات و عبور از موانع متفاوت با ثبت زمان برای هر تیم، بخش سوم کار با ادوات با طی مسیر 5.1 کیلومتری و اجرای آتش بر روی اهداف، رقابت در جهت یابی، بخش چهارم کار با ادوات شامل مسابقه امدادی خودروهای رزمی با ثبت مجموع زمانی سه تیم هر کشور، پیاده روی امدادی در مسافت 4.4 کیلومتر و شلیک با سلاح های انفرادی در مواضع مختلف و در نهایت رقابت پرش با چتر با فرود دقیق می‌شود.

عبور خودروی رزمی BMD-2 تیم بلاروس از خندق ضد تانک در جریان رقابت جوخه هوابرد

در این رشته تیم های برتر از طریق مقایسه مجموع زمان و امتیاز ثبت شده در مراحل مختلف انتخاب می‌شوند.

اولین مرحله از رقابت فرود با چتر یا چتربازی به صورت جمعی و با استفاده از سیستم چتر ضربتی D-10 و با پرش از بالگردهای Mi-8 MTV-5 در ارتفاع حداکثر 800 الی 1000 متر بود.

پس از فرود، نفرات تیم می‌بایست در یک حرکت جمعی مسافتی 10 کیلومتری را طی کنند که بخش چالش برانگیز کار است. در طی این مسافت، وضعیت جسمانی برخی از نفرات تیم ها برهم خورده و صرفا با کمک هم تیمی ها به خط پایان رسیدند. این مسئله در خصوص تیم هایی نظیر ایران و روسیه رخ داد.

بخش دوم رقابت چتربازی که در پایان مسابقه صورت گرفت شامل فرود با چتر به صورت انفرادی بود. در این بخش نفرات تیم ها می‌بایست امتیاز یک فرود دقیق با چتر را کسب می کردند که با استفاده از سیستم چتر عملیات ویژه Arbalet از ارتفاع 1200 الی 1300 متری صورت می‌گرفت. در این مرحله مهارت های افراد در کار با چتر مشخص می‌شود.

یکی از نفرات تیم ایران در جریان فرود با سیستم چتر ضربتی D-10

بهم خوردن حال یکی از نفرات تیم روسیه در جریان پیاده روی 10 کیلومتری مرحله نخست

مرحله کار با ادوات یا خودروهای رزمی/زرهی نیز که شامل بهره گیری از خودروی رزمی هوابرد BMD-2 و نفربرهای BTR است به صورتی خلاصه در قالبی همچون بیاتلون برگزار شد که در آن خودروها می‌بایست از مسیری مشخص از موانع و عوارض عبور کنند.

حاصل این بخش، ثبت زمانی است که در کار با ادوات مبنای مقایسه تیم ها می‌شود. در عمده مراحل و آیتم های رشته جوخه هوابرد، تیم ایران از تیپ 55 هوابرد در جایگاه سوم یا چهارم جدول از نظر زمانی و امتیازی قرار داشت.

تیم ایران در یک کلام جانانه رقابت کرد و نتیجه ای مطلوب بدست آورد. در روزهایی که برخی تیم های ایران در سایر رشته ها نتایج ناامید کننده‌ای کسب می‌کردند، این تیم ایران در جوخه هوابرد بود که با نتایج قابل قبول خود امیدواری و اعتبار ایجاد می‌کرد.

نفرات تیم ایران از تیپ 55 هوابرد در مرحله پیاده روی 10 کیلومتری

آیتم عبور از موانع رشته جوخه هوابرد

آیتم شلیک به اهداف با آر پی جی 7

تیم ایران در رشته جوخه هوابرد در حالی به صورت مشترک با بلاروس به مقام سوم رقابت ها دست یافت که از نظر امکانات و تجهیزات با تیم های برتر رقابت نظیر چین و روسیه قابل مقایسه نبود.

به عنوان مثال تیم ایران در سازمان تجهیزاتی خود فاقد یک خودروی رزمی پیاده نظام هوابرد بود و خدمه ایرانی عمدتا براساس شناخت بر روی ادواتی همچون خودروی رزمی BMP-2 و شباهت آن با خودروی رزمی هوابرد BMD-2 به کار با این خودرو ها پرداختند.

مقام سوم توسط تیپ 55 هوابرد در حالی کسب شد که این یگان در مقایسه با استانداردهای روز و سطح جهانی از نظر تجهیزات و امکانات، کمبود های قابل توجهی دارد. با این وجود هیچ ایرانی وطن دوستی را نمی‌توان یافت که با دیدن تلاش خستگی ناپذیر این یگان در جریان مسابقات، احساس غرور و افتخار نکرده باشد و به تمجید از آن نپردازد.

رقابت های رشته هوابرد برای ما تجربیات و درس های مختلفی دارد که یکی از مهمترین آنها ارتقای سطح تجهیزاتی یگان هوابرد و تامین تجهیزات و ادوات روزی برای آن ها است.

امروزه یک یگان هوابرد به منظور پاسخگویی به تهدیدات و نمایش یک عملکرد مطلوب در میدان نبرد می‌بایست از طیفی از ادوات برخوردار باشد. به عنوان نمونه خودروی رزمی هوابرد، سیستم خمپاره انداز مکانیزه خودکششی (در قالب یک خودروی زرهی)، خودروهای فرماندهی، نفربرهای زرهی هوابرد و... که می‌تواند در پشتیبانی آتش و انتقال یگان های هوابرد و مدیریت و فرماندهی آن موثر باشد، از جمله مواردی هستند که باید برای یگان هوابرد تامین شوند.

درس مهم دیگری که می‌توان گرفت، بهره‌گیری از برخی آموزش ها و آموزه های مختص یگان های هوابرد در سایر واحدهاست.

یگان هوابرد به جهت ماهیت و آموزش های خاصی که می‌بیند و قابلیت های خاصی که پیدا می‌کند (از جمله مهارت در فرود با چتر و چتربازی) به نیرویی شجاع و جنگنده، ، با اعتماد به نفس بالا، تاکتیک پذیر، منعطف و با قابلیت تطبیق با شرایط مختلف تبدیل شده و در نیروهای مسلح هر کشوری به عنوان یک نیروی زبده و موثر شناخته می‌شود.

ارائه آموزش های تخصصی یگان هایی همچون تیپ 65 نوهد به واحدهای معمول نیروی زمینی ممکن و منطقی نیست اما می‌توان برخی از آموزش های خاص و سطوح تمرینی یگان هایی همچون تیپ 55 هوابرد را که در عملکرد رزمی نفرات موثر هستند در یگان های معمول به کار گرفت و از این طریق سطح عملکرد پیاده نظام را افزایش داد.

نفرات تیم ایران در رشته جوخه هوابرد که مقام سوم مشترک رقابت ها را کسب کردند

مسائلی دیگری که می‌توان مطرح کرد شامل ضرورت توجه هرچه بیشتر به مبحث آمادگی جسمانی و تغذیه نفرات است.

در واحد های هوابرد و یگان های ویژه، یکی از مهمترین مسائل، سطح آمادگی جسمانی نفرات است که با تمرینات ورزشی مناسب در کنار رژیم های غذایی علمی و حساب شده تامین می‌شود. مواردی همچون پیاده روی 10 کیلومتری با تجهیزات انفرادی که در رقابت های جوخه هوابرد وجود دارد، آمادگی جسمانی نفرات را به خوبی به چالش می‌کشد و سطح آنها را در این مورد مشخص می‌کند.

* غواصی عمق، اولین قهرمانی در کرانه کاسپین

همانگونه که پیشتر نیز مطرح شد، جمهوری اسلامی ایران امسال علاوه بر شرکت در رشته غواصی عمق یا Depth، میزبان این رقابت ها نیز بود.

در این رشته کشورهای روسیه، سوریه، ونزوئلا و آفریقای جنوبی مهمان ما بودند و به میزبانی نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در شهر نوشهر به رقابت پرداختند.

تیمی که ایران را در این رشته به شایستگی نمایندگی کرد، شامل افسران و درجه داران جوان و آموزش دیده از آموزشگاه غواصی ارتش به سرپرستی ناخدا دوم اکبرزاده بود.

حاصل آموزش های این مرکز نیز عملکرد مطلوبی داشت که ما در رشته غواصی در مسابقات ارتش ها شاهد آن بودیم. سرداوری مسابقات امسال غواصی نیز برعهده ناخدا دوم حامد حق‌پرست قرار داشت.

 

مراسم افتتاحیه رقابت های غواصی به میزبانی ایران

در رقابت های رشته غواصی به صورت استاندارد، تیمی متشکل از 8 نفر حضور داشتند که 6  نفر غواص اصلی و 2 نفر به صورت رزرو بودند.

مسابقات غواصی دارای هفت مرحله از جمله عبور از موانع در آب، برقراری اتصال چند بخش لوله در زیر آب (موسوم به Flange)، برش کاری و جوشکاری در داخل آب، انجام عملیات نجات و احیاء غواص مصدوم، غواصی در محدوده بسته (شامل یکسری از موانع در زیر آب) و... بود.

در هر مرحله تعداد شرکت کنندگان در رقابت متفاوت بوده و تا حداکثر 6 نفر است. همچنین در جریان این رقابت‌ها، تجهیزات مختلفی در اختیار شرکت کنندگان قرار گرفت که همگی از نمونه های استاندارد برای کار غواصی و عملیات در زیر آب بودند.

رقابت غواصی، مهارت های شرکت کنندگان را در سطوح مختلفی به چالش می‌کشد که از مهارت های غواصی و کار در زیر آب تا توانایی های جسمانی و آمادگی بدنی است.

به عنوان مثال در یکی از مراحل، غواص باید از مسیری از موانع که در آب تعبیه شده عبور کرده و ثبت زمان کند. در این بخش توانایی های جسمانی فرد موثر است و هر چه میزان آمادگی بیشتر باشد امکان عبور سریع تر از موانع در آب فراهم است.

تیم غواصان ایرانی با نمایش مهارت و توانایی های خود در مسابقات امسال با کسب نتایجی که بعضا با  نتایج دیگر شرکت کنندگان از فاصله قابل توجهی برخوردار بود، موفق به کسب مقام نخست شدند و اولین مقام قهرمانی کشورمان در یکی از رشته های مسابقات ارتش ها را به ثبت رساندند.

حضور ایران در رقابت های امسال با رکورد زنی در برخی آیتم ها از جمله در آیتم برشکاری و جوشکاری در زیر آب و فضای بسته نیز همراه بود. بهترین رکورد در این آیتم مربوط به رقابت های سال 95 (سال 2016 میلادی) و تیم غواصی ایران بود که با زمان بهتری بار دیگر به نام ایران ثبت شد.

علاوه بر این، تیم غواصی ایران با ثبت بهترین زمان و شکستن رکورد آیتم های امداد، نجات و احیاء غواص مصدوم و عبور از میدان موانع، روسیه را پشت سر گذاشت و رکورد جهانی این مسابقات را بهبود بخشید.

آیتم موسوم به Flange یا اتصال چند بخش از لوله در داخل آب

با میزبانی از رشته غواصی، ایران هم در سطح میزبانی و هم در سطح رقابت حضوری شایسته از خود به نمایش گذاشت. داوری منصفانه و حرفه ای رقابت ها توسط تیم داوری ایران بخشی از نمایش شایستگی ما در میزبانی رقابت های غواصی بود.

رشته غواصی برای ایران البته تجربه جدیدی نبود و از دوره های قبلی نیز کشورمان در رقابت های این رشته حضور داشته و کسب مقام کرده است.

لازم به ذکر است که در 2 دوره گذشته مسابقات غواصی عمق، تیم ایران به مقام نایب قهرمانی و تیم روسیه به قهرمانی دست یافته بود.

بالا بردن جام قهرمانی در رشته غواصی عمق با حضور امیر دریادار سیاری

* محیط امن، رقابتی تخصصی

محیط امن (Safe Environment) رشته ای است که تیم های حفاظت ش.م.ه (یا به تعبیر دیگری ش.م.ر) در آن با یکدیگر به رقابت می‌پردازند.

این رشته شرکت کنندگان کمی دارد اما از جمله رشته هایی است که دارای مراحل و آیتم های تخصصی است. تیم هایی که در این رقابت حضور دارند در میدان جنگ وظیفه مهمی بر عهده دارند که شامل کشف، خنثی سازی یا محدود سازی اثر و پاکسازی عناصر مرگ آفرین و مسموم کننده شیمیایی، میکروبی و هسته ای است.

در این رشته 6 کشور ایران، روسیه، بلاروس، مصر، ارمنستان و چین حضور داشتند و به میزبانی روسیه در رقابت ها شرکت کردند. برای کشور ارمنستان رقابت های امسال اولین دوره حضور بود اما بقیه کشورها از جمله ایران از تجربه قبلی حضور در این رشته برخوردار بودند.

در این رقابت ها اعضای تیم ها حداکثر 20 نفر هستند که در مسئولیت های مختلفی از جمله تیم مربیان (شامل دو نفر)، تیم خدمه خودروی شناسایی عناصر ش.م.ر (9 نفر شامل سه تیم از سه نفر خدمه) و... حضور دارند.

تجهیزاتی از قبیل خودروی شناسایی عناصر ش.م.ه موسوم به RHM-4 (بر پایه نفربر زرهی BTR-80) و سلاح هجومی AK-74 توسط میزبان رقابت ها در اختیار شرکت کنندگان قرار می‌گیرد و برخی موارد دیگر مثل لباس های حفاظتی، از جمله تجهیزاتی هستند که کشورها امکان استفاده از نمونه های خودشان را دارند و معمولا تیم هر کشور لوازم پایه ای خودش را به همراه دارد.

محیط امن شامل رقابتی در سه مرحله است که هر مرحله دارای بخش ها و آیتم هایی است که مرحله نخست رقابت انفرادی، مرحله دوم رقابت امدادی و مرحله سوم تیرانداز به اهداف بود.

در مرحله نخست مسیری دوار به طول 3600 متر طی می‌شود. در این مسیر به طول 500 متر مسیری از موانع تحت عنوان گدار هجوم آتش قرار گرفته و پس از آن نیز بخش دیگری از موانع قرار دارد که شامل 9 مانع مختلف از جمله موانع آبی است و هر یک از موانع به صورت خاصی قابل عبور است.

مرحله عبور از موانع در حالی طی می‌شود که نفرات لباس محافظ بر تن و ماسک گاز بر صورت دارند و همین مسئله بر دشواری کار می افزاید و توانایی های جسمانی افراد را  تحت آزمایش قرار می‌دهد.

در جریان مرحله نخست، آیتم هایی نظیر جستجو و کشف نقاط انتشار رادیواکتیو یا شناسایی عناصر شیمیایی، حضور در نقطه اطفاء و اصابت نقطه مرکزی سیبل اطفاء از طریق جریان آب در نظر گرفته می‌شود.

موانع رقابت محیط امن از جمله گدار هجوم آتش (شماره 1) و مسیر دوم موانع در ادامه آن

در مرحله دوم، مسیری دوار به طول 10.6 کیلومتر طی می‌شود و در این بخش ضمن به کارگیری خودروها، نفرات می‌بایست از مسیر موانع مشابه بخش نخست موانع مرحله اول عبور کنند.

رقابت بخش دوم به شکل امدادی برگزار شده و در آن چندین تیم از هر کشور حضور دارد که به شکل پی در پی و پس از انجام یک مرحله توسط هر تیم وارد عمل می‌شوند (با توجه به تعریف رقابت امدادی). مرحله دوم شرایط مختلفی دارد که از جمله آن جستجوی سه نقطه انتشار رادیواکتیو به صورت سوار بر خودرو است.

در مرحله سوم رقابت که در میدان تیر برگزار می‌شود، نفرات هر تیم توانایی های خود در تیراندازی به اهداف را به نمایش و رقابت می‌گذارند.

در این مرحله تعداد مهمات به 20 عدد فشنگ محدود بوده و اهداف در فواصل 40 الی 100 متری قرار دارند مرحله تیراندازی به اهداف نیز همچون دو مرحله دیگر دارای شرایط خاص خود است.

در رشته محیط امن، مبنای برتری تیم ها در ضمن ثبت زمان، امتیازاتی است که در آیتم های مختلف کسب کرده و در نهایت جایگاه زمانی در کنار امتیازات است که تیم برتر را مشخص می‌کند.

در این رشته تیمی از مرکز آموزش پشتیبانی نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران به نمایندگی از کشورمان حضور داشت و در پایان رقابت از بین 6 کشور پس از تیم های چین، بلاروس و روسیه در جایگاه چهارم قرار گرفت و روسیه میزبان به مقام نخست دست یافت.

تفاوت مجموع امتیاز ایران به مصر در این رشته تنها 5 امتیاز بود. ایران مجموعا 25 امتیاز و مصر 20 امتیاز کسب کردند. مجموع امتیازی 65  نیز برای تیم روسیه به عنوان مقام نخست به ثبت رسید.

* حلقه البروس، تلاشی مستمر با نتیجه ای دور از انتظار

رقابت کوهستانی نیروهای ویژه که از آن تحت عنوان رشته حلقه البروس (Elbrus Ring) یاد می‌شود یکی از رشته های دشوار و چالش برانگیز مسابقات ارتش ها است که تنها با حضور نیروهای ویژه هر کشور قابل انجام می باشد چرا که نیازمند مهارت های خاصی است که هر یگانی از آن برخوردار نیست.

در این رشته که به میزبانی کشور روسیه در منطقه ترسکول (Terskol) برگزار شد، 7 کشور شامل چین، روسیه، قزاقستان، ازبکستان، هندوستان، ایران و مراکش نماینده داشتند.

تعداد نفرات هر تیم به شکل استاندارد حداکثر 18 نفر بود که از این تعداد 12 نفر شرکت کننده در رقابت و 6  نفر تیم مربیان بودند. لوازم استاندارد این رشته نیز شامل انواع تجهیزات کوهنوردی و صخره نوردی و سلاح های انفرادی است.

تیمی که ایران را در رقابت های کوهستان امسال نمایندگی کرد ترکیبی از  تکاوران تیپ های ۴۵، ۳۵، ۲۵ تکاور و تیپ 65  نوهد بود.

مسابقات کوهستان امسال سومین تجربه حضور تیمی از ایران در این رشته از رقابت ها بود و ما با بخش های مختلف آن آشنایی داشتیم.

حلقه البروس در سه مرحله انجام می‌شود که هر مرحله شامل یکسری از بخش ها یا آیتم ها است. در مجموع 14 بخش در سه مرحله مذکور وجود دارد که حضور در آن ها در قالب امتیاز برای هر تیم ثبت می‌شود و در نهایت مجموع امتیازات کسب شده، تیم برتر را مشخص می‌کند.

برخی از بخش های این رشته عبارتند از صعود انفرادی، جهت یابی در کوهستان، صخره نوردی با طناب حمایت، عبور از مسیر موانع کوهستان، تیراندازی گروهی، عبور از رودخانه، تهاجم هوابرد با استفاده از بالگرد های Mi-8 و راه پیمایی 5 کیلومتری، عبور از منطقه یخبندان، حمل و انتقال مجروح، پیاده روی سرعتی همراه با سلاح و تجهیزات در مسیر مشخص به طول حداکثر 20 کیلومتر با تغییر ارتفاع متوسط 2.2 کیلومتر نسبت به نقطه شروع و پایان و در نهایت صعود به قله البروس به ارتفاع 5642 متر.

مواردی که عنوان شد بعضا سخت ترین موارد سنجش توانایی های شرکت کنندگان هستند که در مسابقات ارتش‌ها به رقابت گذاشته شدند اما در نهایت شرکت کنندگانی که در رقابت حضور دارند نیز  از حرفه‌ای ترین و آموزش‌دیده ترین یگان های کشورها هستند.

مرحله نخست رقابت کوهستانی شامل انجام وظایف ویژه در محل مرکز تمرین و آموزش نیروهای ویژه است که این مرحله مواردی از جمله صعود انفرادی از نوع صخره نوردی تا ارتفاع 15 متر با ثبت زمان، جهت یابی در کوهستان در منطقه ای به وسعت 5 کیلومتر مربع با استفاده از قطب نما و عبور از نقاط کنترل تعیین شده جهت کسب امتیاز آیتم، صعود تیمی با طناب حمایت و آیتم های دیگری را شامل می‌شود.

یکی دیگر از آیتم های این بخش شامل مرحله عبور از مسیر موانع کوهستانی است که خود آیتم های متعددی از جمله صعود با کمک طناب، انتقال بسته یا کوله پشتی 24 کیلوگرمی به ارتفاعی حداقل 5 متری با استفاده از طناب و پایین آوردن آن به نقطه اولیه، دستیابی به نقطه پرتاب نارنجک و پرتاب نارنجک به سنگر یا خندق که در فاصله 20 الی 25 متری و در شیب 30 الی 35 درجه قرار گرفته، عبور از رودخانه، عبور از تنه درخت با طول حداقل 5 متر و قطر 20 الی 30 سانتی متر، صعود از شیب 30 الی 35 درجه به طول 40 الی 45 متر و لمس نقطه کنترل (یا checkpoint) و... دارد.

در مرحله دوم نیز آیتم های مختلفی نظیر عبور از رودخانه تا عبور از منطقه سنگلاخ که مسیری 50 متری با شیب 45 درجه وجود دارد.

کی دیگر از آیتم ها، شبیه سازی عملیات تهاجم هوابرد با استفاده از بالگرد Mi-8 است. پس از انتقال با بالگرد، نفرات به نقطه تجمع که در فاصله 500 متری از نقطه فرود است رفته و پس از آن پیاده روی 5 کیلومتری را آغاز می‌کنند. انتقال مجروح یا مصدوم در مسیری با حداکثر طول 2 کیلومتر آیتم نهایی مرحله دوم است.

آیتم های مرحله سوم شامل دو بخش دشوار هستند یکی پیاده روی سرعتی گروهی در منطقه کوهستانی که از نظر سختی عبور در سطح متوسط بوده و به طول 20 کیلومتر است و نفرات می‌بایست این مسیر را همراه با لوازم و سلاح های انفرادی طی کنند و دیگری صعود به قله البروس در حالتی که مابین نفر اول و آخر تیم صعود کننده بیش از 150 متر فاصله نباشد.

در جریان مسابقات کوهستان، امتیاز تیم ایران در اکثریت آیتم ها یا در رده ششم یا در رده هفتم از مجموع 7 کشور حاضر قرار داشت و در نهایت امتیاز مجموع 6251 توسط تیم کشورمان به ثبت رسید.

با امتیاز کسب شده، تیم ایران در جایگاه ششم و پس از تیم های روسیه، چین، قزاقستان، هندوستان و ازبکستان قرار گرفت. تنها تیم مراکش از نظر امتیازی پایین تر از ما قرار داشت.

در این رشته روسیه با 12222 امتیاز به مقام نخست یا قهرمانی رسید و تیم ازبکستان که به مقام پنجمی رقابت ها و در جایگاهی بالاتر از ایران دست یافت از مجموع امتیاز 10045 برخوردار بود. با مقایسه میان امتیاز روسیه به عنوان مقام نخست و ازبکستان به عنوان مقام پنجم درمیابیم که فاصله مجموع امتیازی تیم ایران با این دو کشور به ترتیب در حدود 5971 و 3794 امتیاز است که فاصله قابل توجهی محسوب می‌شود.

مسئله ای که در اینجا می‌بایست مورد توجه ویژه قرار گیرد آن است که نفرات اعزامی ایران به مسابقات کوهستانی از یگان های معمول نیروی زمینی ارتش نبودند و ترکیبی از نفرات زبده و آموزش دیده یگان های تکاوری به مسابقات اعزام شدند، افرادی که از بالاترین سطوح آموزشی برخوردار هستند و نفرات نخبه ارتش محسوب می‌شوند.

این مسئله در هر نیروی مسلح و ارتشی نیز مطرح است و یگان های ویژه و تکاوری در سطح بالاتری نسبت به یگان های دیگر قرار می‌گیرند و انتظار به مراتب بیشتری نیز نسبت به عملکرد آن ها وجود دارد، انتظاری که بازتاب آموزش‌ها، سطح تمرینات و مهارت های بالای این نیروهاست.

مسائل مختلفی ازجمله نحوه انتخاب تیم، میزان هماهنگی نفرات تیم در کار گروهی، مدت زمانی که صرف هماهنگی و تمرین تیم برای آماده سازی جهت حضور در رقابت صرف شده، شرایط جسمانی و آمادگی بدنی نفرات، سطح تجربه در مسابقات و آشنایی نفرات با آیتم های رقابت، آمادگی های روانی و فکری جهت حضور در مسابقه و...  در عملکرد تیم ها در رقابت رشته کوهستان موثر است و مشخصا یکی از مسائلی که در کسب نتیجه در رشته کوهستان اهمیت دارد سطح آمادگی های بدنی است که جز با تمرینات مداوم و اصولی و برخورداری از یک رژیم غذایی علمی و حساب شده، محقق نمی‌شود.

تمرینات ورزشی منظم و رژیم غذایی مناسب دو مولفه پایه ای در آمادگی یک نیروی تکاور یا ویژه است. در رقابتی همچون رقابت کوهستانی، توان جسمانی نفرات در بخش عمده ای از آیتم ها حرف اول را می‌زند. اینکه نفرات با وجود حمل سطحی مشخص از تجهیزات امکان انجام یک فعالیت بدنی طولانی مدت و سخت را داشته باشند به نحوی که دچار از کار افتادگی و بر هم خوردن حال جسمانی نشوند.

تیم ترکیبی ایران در مسابقات کوهستان مشخصا عملکردی ضعیف از خود به نمایش گذاشت که برآیند آن را در امتیازات کسب شده در هر آیتم می‌توان به وضوح دید.

البته مسئله مطرح در خصوص یگان های ویژه و تکاوری ارتش صرفا عملکرد در مسابقه نیست و مباحث جامع تری را دربرمی‌گیرد از جمله حوزه لوازم و تجهیزات.

نفرات زبده یگانی همچون تیپ 65 فاقد استاندارد های تجهیزاتی روز برای نیرویی در این سطح هستند و این مسئله‌ای است که باید مورد توجه ویژه مسئولین امر قرار بگیرد.

حتی اگر یگان های دیگر، تجهیزات و لوازم به روز و در سطح لازم را در اختیار نداشته باشند، اما یگان های ویژه و تکاوری باید از بهترین سطح تجهیزاتی ممکن مطابق با استاندارد های روز برخوردار باشند.

* جام دریا، جوشن و پیکان به مصاف می‌روند

جام دریا یا Sea Cup رشته‌ای دریایی از مسابقات ارتش است که امسال به میزبانی جمهوری آذربایجان در بندر باکو و در عرصه آبی کاسپین برگزار شد و کشورهای روسیه، ایران، آذربایجان و قزاقستان در این رقابت ها حضور داشتند و تیم ایران از نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران به سرپرستی ناخدا یکم عرشه شهرام حبیبی به این رقابت ها اعزام شدند. فرماندهی ناو گروه اعزامی ایران نیز بر عهده ناخدا یکم عرشه آریا شفقت قرار داشت.

در این مسابقات شناورهایی در تُناژ جا به جایی تا حداکثر 1000 تن امکان رقابت داشتند و شناورهای رزمی اعزامی از سوی ایران نیز دو فروند ناوچه موشک انداز کلاس پیکان با نام های جوشن و پیکان بودند؛ دو ناوچه‌ای که نام و شماره خود را از 2 ناوچه کلاس کمان گرفته‌اند که در 8 سال دفاع مقدس در خلیج همیشه فارس جاودانه شدند (پیکان در عملیات مروارید و جوشن در تهاجم نیروی دریایی امریکا)

در رشته جام دریا تعداد اعضای هر تیم به شکل استاندارد حداکثر 65 نفر است که از این تعداد حداکثر 60 نفر خدمه شناورها و 5 نفر عضو گروه مربیگری و هدایت هستند.

این مسابقه در سه مرحله اصلی برگزار می‌شود که هر مرحله دارای بخش ها یا آیتم های متفاوتی است.

یکی از مراحل رقابت مقابله با اهداف در دریا است. اهداف این بخش شامل هدف سطحی (شبیه ساز شناور)، هدف هوایی (یک بالن) و مین شناور بودند فاصله این اهداف از موضع آتش ناو ها بین 200 متر الی 3500 متر متغیر بود. نزدیک ترین هدف مین شناور بود که در فاصله 200 متری قرار داشت. قطر این هدف در حدود 0.6 متر بود.

مرحله دیگری که در رشته جام دریا تدارک دیده شده، تحت عنوان کنترل صدمات است. در این مرحله 5 نفر از هر تیم خارج از شناور و در مجموعه تاسیسات آموزشی، در حوزه کنترل صدمات وارده به شناور و جلوگیری از ورود آب به آن به رقابت می‌پردازند.

این بخش در حقیقت شبیه سازی صدمات و نفوذ به بدنه شناور و مسدود سازی منافذ و شکاف های ایجاد شده در بدنه است.

بخش دیگری که در مرحله دوم وجود دارد استفاده از تجهیزات نجات است. در این بخش 5 نفر از هر تیم با پرش در آب و شنا در مسافت 30 متری خود را به قایق نجات رسانده و پس از آن تا رسیدن به خط پایان پارو می‌زنند.

آیتم شنا تا قایق نجات و حرکت با آن تا خط پایان

در یکی دیگر از مراحل، جستجو و نجات، لنگر اندازی و مهار به بویه به رقابت گذاشته می‌شود و در نهایت، عمده بخش های رقابت از نظر زمان انجام سنجیده شده و براساس آن امتیازاتی به هر تیم تعلق می‌گیرد و مجموع این امتیازات است که تیم های برتر را در رقابت مشخص می‌کند.

در بخشی همچون مهار به بویه تیم ایران به رتبه سوم رسید و در دیگر بخش ها نیز بعضا رتبه چهارم را کسب کرد.

در نهایت اما در مجموع امتیازات، تیم ایران امتیاز 132 را کسب کرد و در کنار تیم جمهوری آذربایجان در جایگاه مشترک سوم ایستاد.

لازم به ذکر است که در رقابت های سال گذشته، تیم کشورمان در این رشته جایگاه دوم را کسب کرده بود و آذربایجان نیز که امسال در جایگاه سوم ایستاده در رقابت های سال گذشته به مقام نخست رسیده بود.

تدارک تور بازدید از باکو برای تیم های میهمان یکی از موارد جنبی و جالب رقابت های جام دریا بود. این رقابت ها همچنین فرصتی برای ایجاد و تقویت دوستی مابین کشورها و نیروهای مسلح آن ها و شناخت جنبه های فرهنگی، تمدنی و...کشورها است.

* شکار شاهین، رقابتی بر فراز آسمان

یکی از بخش های مرتبط با حوزه هوایی در مسابقات ارتش ها، رقابت های رشته پهپادی است که امسال تحت عنوان شکار شاهین یا Falcon Hunting مطرح شد و طی آن، خدمه هدایتگر پرنده های بدون سرنشین با یکدیگر به رقابت پرداختند.

مسابقات امسال به میزبانی قزاقستان در منطقه اوتار برگزار شد و تیم هایی از کشورهای ایران، قزاقستان، روسیه و بلاروس در آن حضور داشتند. تیم ایران نیز از دانشکده جدیدالتاسیس پهپادی ارتش -که زیر مجموعه ای از نیروی هوایی است- به مسابقات اعزام شد.

در این رقابت ها هر کدام از تیم ها با پهپاد های خود حضور می‌یابند اما مقرارت و استاندارد هایی برای پهپادها تعیین شده تا سطح برگزاری رقابت ها در حوزه تجهیزاتی نزدیک به هم باشد.

پهپادهای بال ثابتی که در این رقابت ها مورد استفاده قرار می‌گیرند باید از پیشرانه الکتریکی برخوردار بوده و به سیستم نظارت و کشف الکترواپتیکال مجهز باشند. بیشینه برد عملیاتی پهپادها نیز در حدود 40 کیلومتر در نظر گرفته شده است.

رشته شکار شاهین یا رقابت پهپادی دارای سه مرحله با آیتم های مختلف است و تیم هایی با حداکثر تعداد 9 نفر در آن حضور دارند.

مرحله نخست پرواز برای شناسایی در روز است. در این مرحله آیتم های مختلفی از آماده سازی و پرتاب پهپاد تا انجام شناسایی و تصویربرداری در فواصل یک کیلومتری با پرواز در ارتفاع 100 الی 200 متر و بازیابی و فرود پهپاد وجود دارد.

در یکی از آیتم های مهم مرحله نخست، پرواز پهپاد در شعاع 25 کیلومتری از ایستگاه کنترل زمینی و اسکورت کاروان از هوا صورت می‌گیرد. در این آیتم، کاروان خودرو در مسیری مشخص در حال حرکت است که تیم ها می‌بایست با پرواز در فاصله 2 کیلومتری، عملیات شناسایی زمین را انجام داده و به کاروان گزارش دهند.

در جریان قرعه کشی رقابت پهپادی

در مرحله دوم، پرواز شبانه همراه با تصحیح و هدایت آتش توپخانه صورت می‌گیرد. در این مرحله بخش های مختلفی وجود دارد از جمله کشف و موقعیت دهی اهداف در شب، کشف سه گروه از نیروهای دشمن در موقعیت اعلام شده در کنار تعیین مسیر خروج امن برای نیروهای خودی جهت جلوگیری از کمین دشمن و تیراندازی به اهداف در فواصل 25 الی 100 متری از طریق سلاح هجومی (AK-47) و سلاح کمری که مهارت های تیم پهپاد در حوزه به کارگیری تسلیحات انفرادی را مشخص می‌کند.

در مرحله دوم، بیشترین مسافت طی شده برای شناسایی کمتر از 25 کیلومتر بوده و محدوده شناسایی نیز در بزرگترین حالت به وسعت 20 کیلومتر مربع است. اهدافی که می‌بایست مورد شناسایی قرار بگیرند نیز انواع مختلفی دارند از خودروهای زرهی تا راکت انداز های مستقر در سنگر و موضع آتش.

در جریان رقابت های شبانه

مرحله سوم شامل رقابت امدادی است. در این مرحله سه محدوده شناسایی به وسعت 6 الی 10 کیلومتر مربع با فاصله 15 الی 30 کیلومتری از محل آغاز پرواز پهپاد تعیین شده و محدوده های تعیین شده از طریق ارسال چند مرحله ای پهپادها تحت شناسایی قرار می‌گیرند.

وقتی اولین پهپاد عملیات شناسایی را انجام داد، بر زمین نشانده شده و مجددا پهپاد دیگری برای شناسایی اعزام می‌شود. جستجو و کشف هدف، تعیین موقعیت هدف و گرفتن حداقل سه عکس از سه جهت مختلف آن از جمله مواردی است که در این مرحله می‌بایست انجام شود.

حاصل تلاش تیم ها در این رقابت در نهایت کسب مقام نخست برای قزاقستان و مقام دوم و سوم برای روسیه و بلاروس بود.

تیم ایران نیز در جایگاه چهارم قرار گرفت و از کسب مدال بازماند. البته در پایان این مسابقات تیم پهپاد ارتش جمهوری اسلامی ایران به عنوان برترین تیم از نظر هماهنگی، سخت کوشی و عملکرد حرفه ای انتخاب و سرگرد مهدی یعقوبی به عنوان برترین خلبان این دوره معرفی شد.

در مجموع می‌توان گفت که در رشته پهپاد با وجود تلاش های تیم ایران نتیجه ای ضعیف حاصل شد در کنار اینکه رقابت تنها میان 4 کشور بود و شرکت کنندگان زیادی نداشت نتیجتا معیار دقیقی برای تعیین سطح عملکرد نیز در اختیار نیست.

در خصوص رقابت های این رشته سوال خاصی ممکن است در ذهن برخی شکل گرفته باشد، اینکه چرا تیمی از ارتش در این رقابت حضور پیدا کرد؟ در حالی که ما حوزه پهپاد را عمدتا با نام سپاه پاسداران می‌شناسیم.

پاسخ در رقابت های داخلی است که تیم ارتش عملکرد بهتری از خود به نمایش گذاشت و نتیجه بهتری کسب کرد. معیار اعزام به مسابقات، ثبت بهترین عملکرد است و هر تیمی که در رقابت های انتخابی نتایج بهتری ثبت کند در مسابقه حضور خواهد داشت.